ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
ΟΓΚΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Ο όγκος εγκεφάλου είναι ένα σύνολο από κύτταρα που αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα μέσα στον εγκέφαλο. Τα κύτταρα αυτά μπορεί να είναι του ιδίου του εγκεφάλου, να ανήκουν στα περιβλήματα του εγκεφάλου ή να έχουν μεταφερθεί μέσω του αίματος από ένα άλλο σημείο του σώματος
Οι όγκοι του εγκεφάλου διακρίνονται σε πρωτοπαθείς, οι οποίοι ξεκινούν από τον εγκέφαλο, και δευτεροπαθείς, που προέρχονται από άλλα όργανα και κάνουν μεταστάσεις στον εγκέφαλο.
Ανάλογα με τον τρόπο συμπεριφοράς τους κατατάσσονται σε καλοήθεις και κακοήθεις. Οι πρώτοι αναπτύσσονται αργά, δεν διηθούν τον εγκέφαλο και έχουν σαφή όρια με αυτόν. Η συμπτωματολογία τους οφείλεται στην πίεση που ασκεί ο όγκος στον εγκέφαλο όταν αυτός μεγαλώσει αρκετά, όπως θα έκανε λόγου χάρη και ένα αιμάτωμα.
Οι κακοήθεις όγκοι αναπτύσσονται γρήγορα και διηθούν τον εγκέφαλο μη έχοντας σαφή όρια. Προκαλούν συμπτώματα που προέρχονται από πίεση του παρακείμενου υγιούς εγκεφάλου αλλά και από δυσλειτουργία του διηθημένου από όγκο εγκεφαλικού παρεγχύματος.
Στην κλίμακα ταξινόμησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας οι καλοήθεις όγκοι ταξινομούνται σε:
- κλίμακα I, οι καλοηθείς όγκοι
- κλίμακα II, οι σχετικά κακοήθεις
- κλίμακα ΙΙΙ, οι μετρίως κακοήθεις
- και οι πιο επιθετικοί σε κλίμακα IV.
Οι πιο συνηθισμένοι καλοήθεις όγκοι είναι το μηνιγγίωμα, το ακουστικό νευρίνωμα, το αδένωμα της υπόφυσης.
Μέτριας κακοήθειας θεωρούνται το ολιγοδενδρογλοίωμα, το επενδύμωμα και το αστροκύττωμα βαθμού II.
Τα πιο επιθετικά είναι το αναπλαστικό αστροκύττωμα, βαθμός IΙΙ, το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα, βαθμός IV και οι μεταστάσεις.
Τα συμπτώματα με τα οποία εμφανίζονται οι όγκοι ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος, την εντόπιση, το αν είναι καλοήθεις ή κακοήθεις, καθώς και από τον τύπο των κυττάρων από τα οποία προέρχονται. Διακρίνονται επίσης σε γενικά συμπτώματα και σε ειδικά, ανάλογα με τον όγκο. Στα γενικά συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται η κεφαλαλγία νέας έναρξης και διαφορετικού χαρακτήρα, η ναυτία, οι έμετοι, οι διαταραχές όρασης, η αστάθεια και η αδυναμία σε κάποιο άκρο, οι διαταραχές αισθητικότητας ,η επιληψία, οι διαταραχές συμπεριφοράς, μνήμης και ομιλίας.
Κάποιοι όγκοι μπορούν να δώσουν και ειδικά συμπτώματα που είναι χαρακτηριστικά μόνο για αυτούς. Μία τέτοια κατηγορία είναι τα αδενώματα της υπόφυσης τα οποία διακρίνονται σε μακροαδενώματα (μεγαλύτερα από 1 cm) τα οποία εκδηλώνονται συνήθως με διαταραχές όρασης και γενικά συμπτώματα και τα μικροαδενώματα. Κατηγοριοποιούνται επίσης σε μη εκκριτικά που δεν παράγουν ορμόνες και σε εκκριτικά που παράγουν. Τα τελευταία ανάλογα με την ορμόνη που παράγουν (κορτιζόλη, προλακτίνη, αυξητική ορμόνη, TSH), δίνουν ανάλογα συμπτώματα ενδοκρινολογικής διαταραχής. Τα ακουστικά νευρινώματα εξορμούν από το ακουστικό και αιθουσαίο νεύρο και προκαλούν έκπτωση της ακοής, εμβοές, αστάθεια, διαταραχές στην κινητικότητα των μυών του προσώπου και άλλα.
Η αντιμετώπιση των όγκων του εγκεφάλου είναι κατά βάση χειρουργική. Η ιδεατή θεραπεία είναι η πλήρης αφαίρεσή του. Ωστόσο πάντοτε λαμβάνονται υπόψιν κάποιοι σημαντικοί παράγοντες. Αυτοί είναι η θέση, ο τύπος, ο βαθμός κακοήθειας, το μέγεθος του όγκου, η ηλικία και η γενική κατάσταση του ασθενούς.